14 emerytura – dla kogo i ile wyniesie?

Co to jest 14 emerytura?

8 marca 2021 roku na konwencji wyborczej w Lublinie Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę w sprawie przyznania 14 emerytury, określaną przez niektórych również jako 14 renta. Jest to część pakietu socjalnego "Emerytura Plus". Czternastka ma na celu wsparcie finansowe najuboższych emerytów i rencistów, czyli osób, które z racji wieku nie wykonują już pracy zawodowej lub tych, które posiadają stałą bądź czasową niezdolność do pracy. Jest to kolejne, po trzynastce, świadczenie skierowane do tej grupy społecznej. W odróżnieniu od 13 emerytury, jest ona przyznawana jednorazowo, choć, jak na razie, od 2021 również wypłacana jest systematycznie. Nie przysługuje jednak wszystkim emerytom i rencistom.

To, ile wyniesie 14 emerytura zależy od tego, jaka jest podstawowa kwota świadczenia otrzymywanego przez danego emeryta bądź rencistę. Osoby przekraczające określony próg dochodowy będą podlegały zasadzie "złotówka za złotówkę". Oznacza to, że kwota przysługującej 14 emerytury zostanie pomniejszona o tyle, o ile dany emeryt lub rencista przekracza próg dochodowy. Z kolei grupa seniorów otrzymująca najwyższe świadczenia nie będzie mogła liczyć na otrzymanie czternastki. Warto jednak wiedzieć, iż w przypadku niektórych osób, np. tych, które posiadają określony stopień niepełnosprawności, dostępne są jeszcze inne formy wsparcia.

Kto dostanie 14 emeryturę?

Z pewnością po ogłoszeniu informacji o dodatkowym świadczeniu, seniorzy zastanawiają się, kiedy 14 emerytura i dla kogo będzie przysługiwać. Otrzymanie czternastki uzależnione jest od kryterium dochodowego. Zgodnie z rządowym rozporządzeniem próg dochodowy wynosi 2900 złotych brutto. Jest to kwota wynagrodzenia zasadniczego, przed dokonaniem wszelkich potrąceń i zmniejszeń. Oznacza to, że seniorzy otrzymujący podstawowe świadczenie emerytalno-rentowe w kwocie 2900 złotych brutto lub mniej, otrzymają pełną wartość 14 emerytury, wynoszącą 1 588,44 złotych brutto. Każda złotówka ponad próg dochodowy oznacza zmniejszenie przysługującej czternastki o analogiczną kwotę. Oznacza to, że jeżeli podstawowe świadczenie otrzymywane przez emeryta lub rencistę jest równe lub wyższe 4 488,44 złotych, to w takim przypadku 14 emerytura nie zostanie przyznana. Wynika to z faktu, iż kwota 4 488,44 zł jest wyższa od progu dochodowego o 1 588,44 złotych. O taką więc kwotę należałoby pomniejszyć wypłatę 14 emerytury, w konsekwencji otrzymując wartość 0 złotych.

Drugim warunkiem niezbędnym do uzyskania czternastki jest to, że dodatkowe świadczenie będzie przysługiwało osobom, które na dzień 31 października 2022 r. będą miały prawo do otrzymywania jednego z ustawowych świadczeń długoterminowych. Mowa tu w szczególności o emeryturze, świadczeniu przedemerytalnym, zasiłku, rencie bądź rencie socjalnej.

Podsumowując, dodatkowa 14 emerytura – dla kogo przysługuje? Dla osób spełniających kryterium dochodowe, oraz tych, które 31 października będą miały prawo do świadczeń emerytalno-rentowych. Kto natomiast nie dostanie czternastki? Osoby, których świadczenie emerytalno-rentowe przekracza kwotę 4 488,44 zł lub osoby, które na koniec października będą miały zawieszone prawo do otrzymywania świadczeń emerytalno-rentowych.

Ile wyniesie 14 emerytura?

Jak już zostało wcześniej wspomniane, maksymalna wartość czternastki w 2023 r. to 1 588,44 złotych brutto. Na taką kwotę mogą liczyć osoby, których wartość podstawowego świadczenia jest równa lub niższa od ustalonego progu dochodowego, czyli od 2900 złotych brutto. Zgodnie z zasadą "złotówka za złotówkę", przekroczenie progu dochodowego będzie skutkować stopniowym obniżeniem dodatkowego świadczenia. Przykładowo, osoba której podstawowe świadczenie emerytalne wynosi 3400 złotych, przekracza próg dochodowy o 500 złotych brutto. O taką kwotę zostanie więc pomniejszona 14 emerytura. Oznacza to, że w danym przypadku emeryt może liczyć na 1088,44 złotych brutto. Osoby, które pobierają świadczenie w kwocie

4 488,44 złotych lub wyższej, nie otrzymają 14 emerytury, ponieważ w ich przypadku różnica ponad próg dochodowy jest równa całkowitej kwocie czternastki. Zasada "złotówka za złotówkę" jest oceniana jako sprawiedliwe rozwiązanie, dzięki któremu przekroczenie progu dochodowego o niewielką kwotę nie oznacza całkowitej utraty prawa do otrzymania dodatkowego świadczenia.

Według rządowych szacunków, czternastka zostanie wypłacona ponad 9 mln emerytów i rencistów. Do znacznej części z nich, bo aż do około 7,9 mln osób, wpłynie maksymalna 14 emerytura. Kiedy jest wypłacana ta dodatkowa forma wsparcia? Otrzymanie czternastki zaplanowane jest w większości przypadków na sierpień i wrzesień 2023 r. Wówczas wraz ze świadczeniem otrzymywanym z ZUS wpłynie jednocześnie 14 emerytura. Podobnie jak w pozostałych przypadkach, 14 emerytura zostanie wypłacona automatycznie także rolnikom opłacającym KRUS.

14 emerytura – co warto wiedzieć

Osoby uprawnione do otrzymania czternastki powinny wiedzieć, że wypłata tego świadczenia następuje automatycznie. Nie trzeba więc składać w urzędzie żadnego wniosku ani podania o wypłatę. 14 emerytura zostanie wypłacona wszystkim uprawnionym osobom w odpowiedniej wysokości. Jeżeli dotychczasową formą otrzymywania świadczeń z ZUS był przelew bankowy, to 14 emerytura również trafi na konto w banku. Jeżeli natomiast świadczenia były dostarczane przekazem pocztowym, czternastka także zostanie przekazana w tej formie, wraz z podstawowym świadczeniem. Należy jednak pamiętać, iż maksymalna kwota jaką można otrzymać, czyli 1 588,44 zł jest kwotą brutto. Daje to 1 445,48 zł netto.

Według rządowych ustaleń 14 emerytura nie będzie traktowana jako dochód emerytów i rencistów. Oznacza to, że otrzymana kwota nie będzie podlegać opodatkowaniu ani innym potrąceniom. Osoby zadłużone z pewnością ucieszy fakt, iż czternastka nie daje prawa do wszczęcia egzekucji komorniczej, a więc nie może zostać zajęta przez komornika.

O ile długofalowa obecność czternastki w polskim systemie emerytalnym jest jeszcze kwestią otwartą, można być spokojnym jeżeli chodzi o kolejne wypłaty trzynastek. Wieloletni Plan Finansowy Państwa nie tylko zakłada utrzymanie tego świadczenia, ale także wzrost jego wartości w kolejnych latach. 13 emerytura jest co roku waloryzowana. W 2023 roku waloryzacja kwotowa wynosi 250 zł.